Month: November 2022

Posted in Հայրենագիտություն

Ով է Մխիթար Սեբաստացին

Posted on by Վաղարշակ Հայրապետյան
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 7, 1676
ԾննդավայրՍեբաստիա
Մահացել էապրիլի 27, 1749 (73 տարեկան)
Մահվան վայրՍուրբ Ղազար կղզի, Վենետիկ, Վենետիկի հանրապետություն
ԳերեզմանՍուրբ Ղազար կղզի
ԿրոնՀռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Մասնագիտությունվանական, գրող և թարգմանիչ
Զբաղեցրած պաշտոններաբբա

Մխիթար (ավազանի անունը՝ Մանուկ) Սեբաստացին սովորել է Սեբաստիայի Սբ. Նշան, ապա՝ Էջմիածնի, Սևանի, Կարինի վանքերում։ 1693 թ. մեկնել է Բերիա (այժմ՝ Հալեպ), որտեղ ծանոթացել է կաթոլիկ միսիոներների հետ։ 1696 թ. ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա, 1699 թ.՝ ստացել վարդապետական գավազան։ 1701 թ. Կոստանդնուպոլսում հիմնադրել է միաբանություն։ 1705 թ. Հռոմի իշխանություններից ձեռք բերելով վանք հիմնելու համաձայնություն՝ 1706 թ. Վենետիկին ենթակա Հունաստանի Մեթոն բերդաքաղաքում ձեռնամուխ է եղել վանքի կառուցմանը։

1712 թ. Հռոմի պապը Սեբաստացուն շնորհել է աբբահոր կոչում։ Խուսափելով թուրքական հարձակումներից՝ 1715 թ. միաբանությունը տեղափոխվել է Վենետիկ։ 1717 թվականին Վենետիկի Ծերակույտը հրովարտակով Սբ. Ղազար կղզին շնորհել է միաբանությանը։ Այստեղ Սեբաստացին կառուցել է եկեղեցի, բացել դպրոց, պատրաստել է միաբան-գործիչներ։ Սբ. Ղազարում նա զբաղվել է մատենագիտական աշխատանքով, ղեկավարել իր սաների բանասիրական հետազոտական աշխատանքները, կատարել թարգմանություններ, հրատարակել գրքեր։ Սեբաստացու մահվանից հետո միաբանությունը, ի պատիվ նրա, կոչվել է Մխիթարյան։ Դեռևս կենդանության օրոք նրան մեծարել են Երկրորդ Լուսավորիչ ազգիս, Երկրորդ Մեսրոպ և այլ պատվանուններով։

Մխիթար Սեբաստացին աշխարհաբարի քերականության առաջին դասագրքի՝ «Դուռն քերականութեան աշխարհաբար լեզուին հայոց»-ի (1727 թ.) հեղինակն է։ Արժեքավոր է նաև նրա «Քերականութիւն գրաբար լեզուի հայկազեան սեռի» (1730 թ.) երկը, որտեղ քննել է գրաբարի ձևաբանությունը, շարահյուսությունը, սահմանել կանոններ, անդրադարձել ուղղագրության և այլ հարցերի։ Հայագիտական մեծ նվաճում է Սեբաստացու «Բառգիրք հայկազեան լեզուի» (2 հատոր, 1749–69 թթ.) աշխատությունը, որն այսօր էլ ունի բացառիկ արժեք. ընդգրկում է ժամանակի հայերեն ձեռագիր ու տպագիր բառագանձը՝ ավելի քան 100 հզ. բառահոդված։ Ուշագրավ է նաև նրա «Տաղարան» (1727 թ.) ժողովածուն, որի բանաստեղծությունների մի մասը, որպես շարական, Սեբաստացու երաժշտությամբ, երգում են ցայսօր։ Լավագույն ձեռագրերի համեմատությամբ հրատարակել է Աստվածաշունչ (1733–35 թթ.), կազմել է նաև «Ավետեաց երկրի աշխարհացոյցը» (1746 թ.)։

Մխիթար Սեբաստացու անվամբ է կոչվում Երևանի «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրը։

Posted in Բնագիտություն

Անտարկտիդա

Posted on by Վաղարշակ Հայրապետյան
անտարկտիդա

Առաջադրանք 

Լրացնել բաց թողած բառերը

Մեծությամբ ——5—րդ— է: Գրեթե ամբողջությամբ սառցապատ է: Այստեղ պետություններ չկան: Ամենացուրտ և քամոտ մայրցամաքն է: Հարավային բևեռը —Անտարկտիկա———- է, իսկ հյուսիսայինը՝ —Արկտիկայում————: Դրանք երկրագնդի հակադիր կողմերում են:

Ողողվում է —խաղաղ—— օվկիանոսի, հնդկական———- օվկիանոսի և —Ատլանտյան—— օվկիանոսի ջրերով, որոնք մշտապես ծածկված են լողացող սառցալեռներով (այսբերգներով):
Անտարկտիդան ծածկված է 3—- կմ հաստությամբ սառույցով։ Այստեղ բուսականություն չկա, դրա համար էլ Անտարկտիդայում բնակվող կենդանիները սնվում են ծովային բույսերով և կենդանիներով։

Posted in English

The Wind and the Sun

Posted on by Վաղարշակ Հայրապետյան

The wind and the sun are having a disagreement. 
“I am the most powerful!” says the wind.
“No, I am the most powerful!” says the sun.

“I can blow trees to the ground!” . “I can push ships across the ocean.

“Is that right?” replies the sun. “Well, I can melt all the snow on the mountains. I can dry up a lake.

Just then, they see a man walking along the road in his winter jacket .

“Let’s have a contest to see who is more powerful,” says the wind. “Whoever can remove the man’s jacket first wins.” 

The sun agrees.
The wind goes first. He blows a gust of cold wind at the man. 

The man shivers and zips up his jacket. “Brrr! What a cold and windy day!” 

It starts to rain. The wind blows even harder and turns the rain into snow.

“Well look at that! It’s snowing!” says the man. “Snow wasn’t in the weather forecast today…”
He pulls his hood over his head.

The wind blows his strongest gust towards the man, but the man’s jacket stays on.
«Hmm. It’s a bit fresh today…” he says. “A winter storm must be coming…» He zips the jacket higher to cover his nose.

“Gah! This is impossible,” says the wind. He stops blowing.
“My turn!” says the sun. 

First the sun shines enough to stop the snow. The man unzips his hood.

Then the sun pulls the clouds apart and gently shines down on the man. Suddenly, it is a beautiful spring day.

“Wow. The weather sure is strange around here!” says the man. He unzips his jacket. 

The sun gently wiggles her fingers and increases the temperature. 

“What strange weather. Now it feels like summer!” the man says as he begins to sweat. «Goodness me, it’s so hot!»

He removes his winter jacket. He lies down on the grass for a nap in the warm sun.

«I win!» says the sun, beaming.

blow – փչել

push-հրել

across the ocean. օվկյանոսի միչով

weather forecast -եղանակի տեսություն

He zips the jacket higher -ավելի շատ բարցրացրեց իրա կուրթկան

impossible,” անհնարին

apart -բացի

beautiful -գեղեցիկ

wiggles -շարժվում է

increases -ավելանում է

Posted in English

English

Posted on by Վաղարշակ Հայրապետյան

Write about your family. The questions will help you.
a) Is your family big or small?
b) Have you got a brother or a sister?
What are their names?
c) Are they pupils?
d) What is your father’s/mother’s job?
e) What do you usually do in the evening?
f) Do you watch TV?
g) When do you go to bed?

My family is small,My mother, my father my brother and me. My mother’s name is Alice, my father’s name is Raffi My brother’s name is Daron. Me and Daron are pupils we go to the same school. My father is a goldsmith and my mother is a housewife. In the evening i watch tv with my family and play with my brother. I go to bed at 10 pm

Posted in Մայրենի

Եղնիկը: Ավ. Իսահակյան

Posted on by Վաղարշակ Հայրապետյան

1-Բլոգումդ գրավոր պատմի՛ր Ավ Իսահակյանի «Եղնիկը» պատմվածքը(կարճ՝ 5-6 նախադասությամբ):

Մի որսորդ իր բարեկամի երեխաների համար մի եղնիկ է նվեր բերում: Այս բարեկամը մի աշնան օրով երբ նստած էին սկսեց պատմել այդ եղնիկի մասին: Ասեց թե ինչքան գեղեցիկ է այդ եղնիկը և որ ինչքան էր ընտելացել իրա ընտանիքի և երեխաների հետ,նա չեր վախենում նրանցից, բայց մի բանից էր զարմանոոմ այս մարդը որ այս եղնիկը ինչքան որ իրենց ընտելացել էր նույնն էր բարձրանում էր պատշգամբ և նայում էր հեռուն կարծես հիշում էր իր տունը անտառներում կարծես կարօտում էր տառապում էր : Եվ պատմեց որ երբ գրկում էր եղնիկին և հեռվից քամու հետ գալիս էին և անտառի բույրը և ձայները կարծես եղնիկը ականջ էր դնում անտառի հուժկու շառաչին, որ խոսում էր նրա հետ մայրենի լեզվով:մի օր էլ քամու ժամանակ բացվել են լուսամուտի փեղկերը և այս եղնիկը մի ոստումով վազել է դեպի հայրենի անտառ և խավարի մեջ կորել է:

2-Նկարագրի՛ր եղնիկին:

Մի  խարտյաշ եղնիկ էր, խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ,նա չեր վախենում մարդկանցից բայց ապրում էր իր տան կարօտով:

3-Ո՞րն է այս պատմվածքի հիմնական իմաստը:

Այս պատմվածքի հիմնական իմաստը այն է որ ամեն մարդ կամ կենդանի սիրում է իրա ծծնդավայրը,օրինակի համար այն կենդանին որ ապրում է բնության մեջ մենք իրավունք չունենք իրեն զրկել բնությունից:

4-Բլոգումդ գրի՛ր հանդ, վերջալույս, խարտյաշ, ջինջ, անդուլ, նազելի, վճիտ, հուժկու, թախծալի, հողմ, ոստյուն, խավար, սաստկանալ բառերի հոմանիշերը:

  • հանդ-այգի
  • վերջալույս-Արևը մայր մտնելու և մթնշաղն իջնելու պահը:
  • խարտյաշ-Ոսկեգույն դեղինին և բալ շագանակագույնին տվող գույնով:
  • ջինջ-Պարզ, մաքուր, հստակ, վճիտ՝ պարզ ջուր ունեցող: Ջինջ աղբյուր:
  • անդուլ-դադար չունեցող, անդադար:
  • նազելի-գեղեցիկ ու քնքուշ շարժումներով՝ կեցվածքով,
  • վճիտ-Պարզ, մաքուր, հստակ: Վճիտ ջուր:
  • հուժկու-Կորովի, ուժեղ, հզոր:
  • թախծալի-Թախիծով լի՝ լցված, շատ տխուր:
  • հողմ-Ուժեղ քամի 
  • ոստույն- ցատկ, թռիչք
  • խավար-Մթություն,
  • սաստկանալ-Ուժեղանալ, ուժգնանալ:

5-Գրի՛ր նաև բարեկամ, ջինջ, թաքուն, երեխա, զգայուն, խավար բառերի հականիշները:

  • բարեկամ- ոսոխ, թշնամի
  • ջինջ-պղտոր
  • թաքուն-բացարձակ, բացահայտ, ակնհայտ
  • երեխա-մեծ, մեծահասակ, չափահաս
  • զգայուն-անզգա, քարսիրտ, անտարբեր
  • խավար-լույս, լուսավոր

6-

  • Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը:

Հեքի.աթական, վեր.ջալույս, պատ.շգամբ, բարձ.րանալ, փաթա.թել, ծա.լկվել

Posted in Մայրենի

Աշնան ծառերն ու եղեվնին

Posted on by Վաղարշակ Հայրապետյան

Արդեն աշունն է եկել ամեն կողմ բնությունը ծածկվել է գույնզգույն տերևներով , քամին փչում է իսկ կենդանիները հավաքում են իրենց ձմեռվա պաշարները : Ծառերը սկսում են իրար հետ խոսել և ամեն մեկը իրա տերևների գույներն է սկսում գովել մեկն ասում է << տեսեք իմը նարնջագույն է ինչ սիրուն է>> իսկ մյուսն ասում <<իմը ավելի լավն է իմ տերևները կարմիր են դարձել>> երրորդն էլ ասում է << ոչ քոնն է սիրուն ոչ էլ քոնը իմ տերևները համ նարնջագույն են համ կարմիր համ էլ դեղին>> , միայն եղևնին իր կանաչ ճյուղերով լուր կանգնած լսում էր բոլորին : Անցնում են օրերը քամին ուժեղանում է և թափ է տալիս բոլոր տերևները և ծառերը մերկանում են այ այդ ժամանակ խոսում է եղևնին ու հարցնում ծառերին << հիմա ասեք ով է մեզանից ամենագեղեցիկը>>:

Posted in Հայրենագիտություն

Հայաստանի գետերը

Posted on by Վաղարշակ Հայրապետյան

Ի՞նչ գետ է հոսում քո բնակավայրում

  • Ի՞նչ խնդիրներ ունի
  • Որտեղի՞ց է սկիզբ առնում
  • Երկարությունը
  • Վտակները
  • Որտե՞ղ է թափվում
  • Նյութը տեղադրիր քո բլոգում:

Ես ապրում եմ Վանահովիտ թաղամասում որը գտնվում է աշտարակի խճուղու վրա դրա համար էլ ձեզ եմ ներկայացնելու քասախ գետի մասին որովհետև նա անցնում է Աշտարակի մոտով:

Քասախ գետը սկիզբ է առնում Փամբակի լեռնաշղթայի արևմտյան մասի հարավային լանջերից` 2200 մ բարձրությունից և թափվում Մեծամոր գետ: Ունի 89կմ երկարություն, ավազանի մակերեսը` 1480կմ2 է: Գետի հոսքը ձևավորվում է Արագած լեռան արևելյան և Փամբակի լեռնաշղթայի հարավային լանջերից հոսող վտակների  ջրերով: Արևելյան կողմից ավազանը շրջապատված է Ծաղկունյաց լեռնաշղթայով: Վերին հոսանքներում գետը հոսում է Ապարանի ալյուվիալ նստվածքներով ծածկված ընդարձակ սարավանդով: Միջին հոսանքում, Աշտարակ քաղաքի մոտ, հովիտը փոխվում է կիրճի, որից հետո 2-3կմ հեռավորության վրա հովիտը ընդարձակվում է և նորից մտնում նեղ կիրճի մեջ: Օշական գյուղից ներքև գետը դուրս է գալիս Արարատյան դաշտ: Քասախ գետի համեմատաբար մեծ վտակները, որոնք սկիզբ են առնում Արագած լեռան լանջերից, համարվում են Գեղարոտը (երկարությունը 25.0կմ, ջրհավաք ավազանի մակերեսը 66.0 կմ2), Շահվերդը (35.6 կմ և 162կմ2) և Ամբերդը (36.0կմ և 141կմ2)։ Քասախը տիպիկ լեռնային գետ է: Նա ունի մեծ անկում և մեծ միջին թեքություն: Ամբերդ գետը Քասախ գետի աջափնյա խոշոր վտակներից է: Երկարությունը` 36 կմ, ջրհավաք ավազանի մակերեսը՝ 141 կմ2։ Սկիզբ է առնում Արագածի հարավային լանջերից՝ 3700մ բարձրության նիշից։ Գետահովիտը վերին հոսանքներում V-աձև է, միջին և ստորին հոսանքներում խորը՝ Ս-աձև։ Սնումը խառն է, հիմնականում՝ ձնաանձրևային և ստորերկրյա, վարարումը՝ գարնան վերջին և ամռան սկզբին:

Posted in English

Grammar practice Present continuous

Posted on by Վաղարշակ Հայրապետյան

Look at the picture and what are they doing.

  1. What is Mr. Johnson doing? Mr Johnson is reading a book
  2. Is Mrs. Johnson watching TV? No Mrs Johnson is talking on the phone
  3. Where are the children sitting? The children are sitting on the floor
  4. What are the children doing? The chidren are watching TV
  5. Is their grandmother reading or watching TV? Their grandmother is watching TV

Example: They are having lunch. Are they having lunch? They aren’t having lunch.

  1. Father is reading newspapers. Is father reading newspapers? Father isn’t reading newspapers
  2. The family are watching TV. Are the family watching TV? The family aren’t watching TV.
  3. Paul’s grandmother is knitting. Is Paul’s grandmother knitting? Paul’s grandmother isn’t knitting.
  4. My cousin plays chess well. Does my cousin play chess well? my cousin doesn’t play chess well.
  5. They know interesting things about animals. Do they know interesting things about animals? they don’t know interesting things about animals.
  6. They are playing in the room. Are they playing in the room? They aren’t playing in the room.

Example: She is a doctor.
She isn’t a doctor.

  1. She studies at school. She doesn’t study at school
  2. Kate is swimming in the river. Kate isn’t swimming in the river
  3. Aunt Mary has got a daughter. Aunt Mary hasn’t got a daughter.
  4. Make up sentences. Don’t make up sentences.
  5. The boys are playing in the yard. The boys aren’t playing in the yard
  6. They live in London. They don’t live in London
  7. The Browns have supper at home. .The Browns don’t have supper at home