Posted in russian6-9

Июнь

Задание 1. Грамматика: выполни упражнения:

а)Подберите к данным словам синонимы с не, например, враг — недруг

Ложь — неправда

Беда — несчастье

Противник — неприятель

Глупость — неразумие

Рабство — неволя

Рассеянность — несобранность

Возмущение — негодование

Сомнение — неуверенность

Болезнь — нездоровье

Подозрительность — недоверчиаость

б) Исправьте ошибки в предложениях, где ты заметил  неверное написание не  существительными:

Все с нетерпением  ожидали решающей минуты.

Случившееся показалось мне настоящим несчастьем․

Он относится ко мне со скрытой неприязнью.

В любом ожидании страшнее всего неизвестность..

Трудно преодолеть неловкость, когда оказываешься среди незнакомых людей.

в)Выберите из текста примеры неправильного написания «НЕ—» с существительными, указав их номера.

Никакое растение не производит такое впечатление, как баобаб, хотя его (1) не лепость и (2) не уклюжесть бросаются в глаза. Это дерево — символ тропической Африки и источник (3) небылиц и сказок. Баобаб невысок, а вот рассказы о его толщине вызывают (4) недоверие. В Танзании растёт баобаб, окружность которого более 40 метров. Покрытая (5) не ровностями кора окрашена в розовато-серый цвет и напоминает кожу слона. Вверху есть углубление, (6) не ванна, а целый бассейн, заполняющийся водой во время дождливого сезона. В октябре на деревьях вместе с листьями появляются прекрасные белые цветы

Задание  2. Работа по картинке + фантазия:

Опиши, что нарисовано на картинке, у тебя должен получиться связной рассказ

Раньше был кот, который всегда гонялся за двумя мышами, и собака, которая гналась за этим котом. Так продолжалось очень долго. Однажды они гонялись друг за другом за складом ресторана И они увидели, как повар вывозит много сосисок из своего грузовика на склад. Они решают заключить перемирие и работать вместе, потому что все они были очень голодны поэтому они пробрались на склад, одна из мышей охраняла дверь, а другие бросились в бой. Животные построили башню, встав друг на друга, чтобы дотянуться до сосисок, и им удалось украсть немного и они все выбежали оттуда со своей добычей и съели все сосиски, которые они украли со склада. С того дня они стали друзьями и продолжили работать вместе.

Задание 3. Работа с текстом » Конкурс скрипачей»:

В нашем городе проводился конкурс скрипачей. Приехало очень много музыкантов из разных стран. Среди них были и знаменитости с мировым именем. В Ереване есть Северный проспект, где собираются творческие люди и развлекают прохожих. Кто-то жонглирует или показывает фокусы, кто-то поет или танцует, кто-то играет на всевозможных музыкальных инструментах. Там по будням играет слепой скрипач.

Он знал о конкурсе и мечтал попасть туда, но кто пригласит слепого бедного скрипача. Рядом с ним всегда находились добрые люди, которые собирали деньги с прохожих и отдавали ему. Ближе к вечеру по Северному проспекту гулял знаменитый скрипач․ Он услышал как играет слепой музыкант и подошел к нему. Представился и начал хвалить его игру. Услышав имя знаменитости, слепой скрипач обрадовался , а еще и услышать похвалу от маэстро, ну … это было просто счастье. Известный музыкант попросил у него скрипку и начал играть на ней одно произведение за другим. Скрипка в его руках то жалобно плакала, то весело и игриво смеялась. Виртуозная игра мастера привлекла огромное количество прохожих, люди были в восторге , аплодировали и платили деньги. Как же, ведь для них играл сам маэстро – виртуоз, попасть на концерт которого не каждому повезет. Все деньги, конечно же, музыкант отдал уличному скрипачу. Счастливый скрипач поблагодарил мастера и сказал что давно мечтал попасть на концерт виртуоза, но это были только мечты, а сегодня она сбылась и радости его нет предела. На следующий день виртуоз снова приехал к слепому скрипачу и подарил ему собаку-поводыря. Теперь у него есть верный друг и защитник.

Вопросы для обсуждения։

  • Каково сегодняшнее отношение людей к тем, у кого есть физические недостатки? Есть ли дискриминация прав по отношению к данным людям?

В большинстве цивилизованных стран к людям с ограниченными возможностями относятся с большим уважением, но, к сожалению, в некоторых странах трудно интегрировать людей с ограниченными возможностями в общество и помогать им функционировать как люди без ограничений. Поэтому нужно больше работать и больше распространять информацию, особенно в школах.

-Как один добрый поступок может поменять жизнь человека?

Один добрый поступок может изменить чью-то судьбу и взгляды на жизнь, дать надежду и силы двигаться вперед.

-Как вам кажется, кукую мелодию сыграл знаменитый скрипач, что так понравилось прохожим? Какая ваша самая любимая композиция?

Я думаю, что скрипач сыграл известное произведение из шедевров Моцарта, мне очень нравится Моцарт.

-Дано ли нашим мечтам сбыться? Нужно ли что-то для этого делать, ведь далеко не всегда путь к мечте — это чёткая постановка и достижение цели?!

Мечты могут сбываться, но одни лишь мечты ничего не изменят, нужно поставить цель и работать над ее достижением. Мечты дают вам смягчающее действие.

-Согласны ли вы с выражением ,,Мечтать не вредно — вредно не мечтать!,,

Да, я согласен. потому что у каждого есть мечта, которая хочет сбыться. Если у тебя нет мечты о будущем, ты ничего не достигнешь.

-Если мечты оторваны от действий, это может привести к краху?

да, потому что мечта и работа над воплощением мечты в реальность должны быть неразделимы

-Когда одна мечта сбылась, мчитесь ли вы за новой?

Если мечта сбылась, нужно отпраздновать это достижение и поставить новую цель, чтобы достичь новых мечтаний и достижений.

-Что дают мечты человеку? Какой он человек без мечты?

Мечта дает человеку мотивацию двигаться вперед к достижению новых высот. А человек без мечты, я думаю, — это человек без цели.

Задание 4Напиши рассуждение » Как научиться осуществлять поставленные цели?» Как нужно относиться к неудачам и поражениям?

Достижение любой цели требует самодисциплины. Она подразумевает осознанное понимание наших действий и решимость достичь чего-то большого. Чтобы достичь своей цели в жизни, вам нужно глубоко желать желаемой цели. Слабые желания приносят слабые результаты. Вам нужно иметь сильное желание достичь цели. Вам нужно решить, чего вы хотите. Как только вы определили свою цель, вам нужно начать конкретизировать ее. Она переходит от мечты к реальности. Шаг к превращению мечты в реальность позволяет вам планировать успех, несмотря на препятствия, которые могут возникнуть из-за вашего окружения или социальных систем.

Задание № 5. Дополните предложения подходящими по смыслу словами.

  1. Три друга пришли…на вокзал и спросили дежурного по вокзалу, когда отходит поезд на Лондон (пришли, ушли, гуляли).
  2. Поезда на Лондон…ездят каждый час… (ездят, идут, летят).
  3. Уедем… на следующем поезде (уедем, уезжаем, убегаем).
  4. Друзья снова пошли в буфет, а когда они вышли из буфета, поезд на Лондон медленно…отошёл  от платформы (отбегал, отходил, отошел).
  5. Он долго смотрел на уходящий поезд, а потом начал…плакать.. (плакать, хохотать, бегать).
Posted in պատմություն 6-9

Նախագծային ամիս

ինչ է քանդակագործությունը

Քանդակագործություն, պլաստիկ արվեստներից մեկն է, կերպարվեստի տեսակ, որ պատկերումները կատարում է ծավալային եռաչափ մարմնավորումներով։ Որպես կանոն քանդակագործությունը պատկերում է մարդուն, սակավ՝ կենդանիներին (անիմալիստական ժանր), ավելի սակավ՝ բնությունը (բնապատկեր) և առարկաներ (նատյուրմորտ)։ Գեղանկարչության ու գրաֆիկայի համեմատ ունենալով գեղարվեստաարտահայտչական ավելի սահմանափակ միջոցներ՝ քանդակագործությունը միևնույն ժամանակ ստեղծում է ծավալների շոշափելի ու իրականակերպ դրսևորումներ և դիտողին հնարավորություն է տալիս պատկերվածն ընկալելու տարբեր դիտակետերից[1]։

Քանդակագործության պատմության ընթացքում կիրառել են փորագրություն (նյութի հեռացում) և կերտում (նյութի ավելացում, օրինակ՝ կավ), քարից, մետաղից, խեցեղենից, փայտից և այլ նյութերից։ Տարբեր նյութերը կարող են մշակվել՝ փորագրության, եռակցման կամ ձուլման միջոցով։

Անհիշելի ժամանակներից մարդը քանդակել է։ Սկզբում նա օգտագործել է իրեն հասանելի ամենապարզ նյութերը՝ քար, ցեխ և փայտ։ Հետո դրանց փոխարինել են երկաթըբրոնզըարճիճըմոմը, պատի ծեփը, պլաստիլինը, պոլիեթերային խեժը և պլաստմասսաները։ Սկզբում քանդակը ստեղծվել է զուտ օգտագործման համար, հետո ստեղծվել և օգտագործվել է ծիսական, մոգական, թաղման և կրոնական նպատակներով։ Քանդակը հնարավորություն ունենալով զարգանալ որպես ամուր կամ երևութական էլեմենտ, իր ֆունկցիոնալ օգտագործումը փոխել է պատմական զարգացման հետ, ձեռք բերելով հիմանականում էսթետիկական կամ դեկորատիվ նպատակներ:

Ըստ բովանդակային-գաղափարային էության, գեղարվեստաարտահայտչական միջոցների, ինչպես և կիրառման նպատակադրման՝ քանդակագործությունը տրոհվում է երեք գլխավոր բնագավառի՝ մոնումենտալ, հաստոցային, դեկորատիվ։ Կա քանդակի երկու տեսակ՝ կլոր քանդակ, որը ազատ տեղադրվում է տարածության մեջ, և ռելիեֆ՝ ծավալային պատկեր հարթության վրա:

Քանդակագործության վաղ նմուշներն ստեղծվել են դեռևս պալեոլիթի ժամանակահատվածում, երբ մարդը սկսել է քարով քար մշակել։ Ամենավաղ անվիճելի օրինակները պատկանում են Աուրինյակ մշակույթին, որը ծավալվել է Եվրոպայում ու հարավ-արևմտյան Ասիայում և ակտիվ է եղել Վերին պալեոլիթի սկզբում։ Քարանձավային ամենավաղ ստեղծագործություններից բացի այս մշակույթի մարդիկ ստեղծել են նուրբ ձևավորված քարե գործիքներ, արտադրության կախազարդեր, ապարանջան, փղոսկրային պսակներ եւ ոսկորներ, ինչպես նաեւ եռաչափ պատկերներ:

Մի քանդակի պատմություն

«Դավիթ»Միքելանջելոյի մարմարյա ստեղծագործությունը[4][5], գտնվում է Ֆլորենցիայում։ Առաջին անգամ հանձնվել է հասարակության դատին Ֆլորենցիայի Սենյորայի հրապարակում, 1504 թվականի սեպտեմբերի 8-ին։ Դրանից հետո հինգմետրանոց արձանը Ֆլորենցիայի Հանրապետությունում ընկալվեց որպես խորհրդանիշ[6] և ոչ միայն Վերածննդի գագաթնակետը, այլև մարդկային հանճարի գագաթնակետը[7]։ Ներկայումս արձանը գտնվում է Ֆլորենցիայի գեղարվեստի ակադեմիայում (Ֆլորենցիա

Արձանը ներկայացնում է մերկ Դավիթին՝ կենտրոնացած Գողիաթի հետ կայանալիք մարտի վրա։ Այդ թեմայում կայացել է պատկերագրական նորույթ, քանի որ Անդրեա դել ՎերոկկիոնԴոնատելլոն և Միքելանջելոյի այլ նախորդներ նախընտրել էին Դավիթին պատկերել հսկային հաղթելուց հետո՝ հրճվանքի պահին։

Երիտասարդը պատրաստվում էր ուժով իրեն գերազանցող թշնամու դեմ մարտին։ Նա հանգիստ է և կենտրոնացած, բայց նրա մկանները լարված են։ Հոնքերը սպառնալիորեն կիտած են, նրանցում զգացվում է սարսափեցնող ինչ-որ բան։ Ձախ ուսին նա գցել է պարսատիկ, որի ներքևի ծայրը բռնել է աջ ձեռքով։ Հերոսի ազատ դիրքը կոնտրապոստի դասական օրինակ է՝ արդեն պատրաստում է մահաբեր շարժումը։

Հին Կտակարանի արքայի արձանի կառուցման մասին առաջին անգամ ասվել է 15-րդ դարի կեսին, երբ բրդի առևտրականների գիլդիան (որին Ֆլորենցիայի ժողովուրդը հանձնարարել էր Սանտա Մարիա դել Ֆիորե տաճարի զարդերի հսկողությունը), հանդես եկավ առաջարկով՝ տաճարը շրջապատել տասներկու հինկտակարանային անձանց խոշոր ծավալաչափի արձաններով[8]։

1464 թվականին պատրաստ էր միայն երկու անդրի, որից մեկն արել էր Դոնատելլոն, իսկ մյուսը՝ նրա ենթավարպետ Ագոստինո Դի Դուչչոն[9]։ Դավիթի արձանի համար Ֆլորենցիա բերվեց մարմարի հսկա մեծաբեկոր Կարարայից[10]։ Դոնատելլոյի մահից հետո, 1466 թվականին, Ագոստինոն, հազիվ սկսած լինելով ֆիգուրի ոտքերի տաշումը, հեռացավ այդ նախագծի աշխատանքից։ Շուտով լուծարվեց նաև համաձայնագիրը նրան փոխարինելու եկած Անտոնիո Ռոսսելինիոյի հետ։

16-րդ դարի սկզբին մարմարի թողնված բեկորը, որին ֆլորենտացիները անվանեցին «Հսկա», իրենից ներկայացնում էր խղճուկ տեսարան։ Ամեն տասնամյակի հետ այն անողոքաբար հալվում էր տեղումների կործանարար ազդեցությունից[11][12]։ Վերջապես տաճարի խնամակալները, խորհրդակցելով Լեոնարդո դա Վինչիի և քանդակագործության այլ գիտակների հետ, արձանը ճանաչեցին պիտանի ավարտին հասցնելու համար[13]։

Որոշ վարանումներից հետո «Դավիթի» ավարտման աշխատանքը հանձնարարվեց իր պատվախնդրությամբ հայտնի 26-ամյա քանդակագործ Միքելանջելո Բուոնարոտտիին։ Նրա հետ համաձայնագիրը կնքվեց 1501 թվականի օգոստոսի 16-ին, իսկ արդեն սեպտեմբերի 13-ին երիտասարդն անցավ աշխատանքի։ Միքելանջելոյի անտիպ բեկորից իդեալական մարդկային մարմնի ստացման պայքարը տևեց երկու տարի

.«Մի լուսանկարի պատմություն»

Այս նկարում ներկա են երեք սերունդ մեջտեղում իմմեծ հայրիկն ու մայրիկն են, նկարի երկու ծայրերում իմ մեծ հայրիկի մայրիկն ու հայրիկը իսկ երեխաները իմ հորքուրներս են:

Իմ մեծ հայրիկի հայրը գաղթած է Սասունից և հասած է Քամիշլի որը գտնվում է Սիրիայում ,իմ մեծ հայրիկը պատմեց որ իր հայրը ունեցել է 11 եղբայր և 1 քույր և նրանցից ողջ հասել է քամիշլի միայն ինքն ու իր եղբայրը իսկ մնացածը ջարդվել են թուրքի ձեռքով , նա հինգ տարեկան էր երբ հասել է քամիշլի: ինքն ու եղբայրը եղել են վարպետ տախտակագործեր նրանք այս արհեստը սովորել են իրենց հոր կողմից նա ևս հասել է Քամիշլի և նրանց հետ իրենց հայրը կարողացել է կառքի մեջ թաքցնել և իր հետ բերել ոսկե կոպեկներ որի պատճառով նա կարողացել իրենց նոր կյանքի հիմը դնել այնտեղ :

Իմ մեծ հայրիկը ծնվել է 1956 ին նա պատմեց ինչպես էր կյանքը իրենց ժամանակներում մանավանդ Քամիշլիյում, այնտեղ երթևեկել են ձիերով ու կառքերով, նա պատմեց որ մարդիկ ավելի մոտ էին իրար, միասին էին ձմռան պաշարը հավաքում , իրենց տանը եղել է աղաց որը իր հայրիկն է սարքել այնտեղ էին աղում ցորենն ու դարձնում ալյուր, նրանք հացը թխում էին իրենց տանը: Ասեց նրանք չունէին ծատ խաղալիքներ բայց նրանց մայրիկները իրենց ձեռքով սարքում էին տարբեր բաներ և տալիս երեխաներին որպեսզի խաղան: ասեց չունէին հեռուստացույց ոչ էլ մեր նման հեռախոսներ բայց նա այնքան հետաքրքիր պատմություններ պատմեց որ ուզեցի որ գոնե մի ծաբաթով հայտնվիմ այնտեղ: Իր պատմածներից սովորեցի որ ամեն ժամանակածրջան ունեցել իրա համար ամեն պետք եղած բաները

Քամիշլի 1950 ականներին

Posted in պատմություն 6-9

2024-2025թթ.-ի ուս.տարվա ամփոփում

.Ներկայացնել 10 ամենակարևոր իրադարձությունները/ժամանակագրությամբ/:

  • Մոտ Մ.թ.ա 830 թվականի վերջ — Տուշպա մայրաքաղաքի հիմնադրում
  • Մ.թ.ա 782 թվական — Արգիշտի Առաջինը հիմնադրում է Էրեբունի ամրոցը
  • Հունական քաղաքակրթության սկիզբը Կրետե-միկենյան դարաշրջանն է (Ք. ա. III-II հազ.): 
  •  Ք. ա. IX դարի կեսերին Նաիրյան երկրների միավորմամբ ստեղծվում է
    միասնական պետություն։ 
  • Աշխարհում մեզ հայտնի առաջին սահմանադրությունը կազմվել է խեթերի կողմից: Եղել է Տելեպինոս արքայի հրամանով (մ.թ.ա. 1500 թ.),
  • Ռոզետայի քարը գրանոդիորիտից պատրաստված քար է, որի վրա գրված է մ.թ.ա. 196 թվականին Պտղոմեոս V-ի օրոք տրված հրամանագիրը։ 
  • Ք.ա. IV հազարամյակի վերջին շումերները ստեղծեցին գաղափարագիրը:
  • Համմուրապին Բաբելոնի վեցերորդ թագավորն իշխել է  մ.թ.ա. 1792-1750 թվականներին: Նա մշակել է օրենսդիրք որը եղել է աշխարհի առաջին օրենսգիրքերից մեկը:
  • Դեռևս մ.թ.ա. V հազարամյակում  Փյունիկեցիները հիմնել են բնակավայրեր որոնցից նշանավոր են  Բիբլոսը, Սիդոնը, Տյուրոսը, Բերիթը (Բեյրութ), Ակրովը: 
  • Մ.թ.ա XIX-VI ԴԴ միջագետքում հայտնվել է նոր թագավորություն բաբելոնը, նրանց աստվածներն նույնն էին ինչ շումերացիներինը:
  • Ք.ա. XXXI դարում Եգիպտոսում ստեղծվեց միացյալ թագավորություն: 
  • Շումերական բնագրերում հիշատակվում է Արատտա երկիրը: Արատտան եղել է աստվածապետական կարգերով երկիր , հոգեվոր դասը երկիրը կառավարում էր Աստուծո անունից:
  •  կան սեպագիր արձանագրություններ (Ք.Ա. III -II հազարամյակներում ) որոնցից տեղեկանում ենք որ հայկական լեռնաշխարհի Արատտայի հովանավոր աստվածը հայկն էր:
  • քիչ ազգերի թվին ենք պատկանում, ովքեր կարող են հպարտանալ իրենց այդքան հին դրամահատության պատմությամբ, որի ակունքները հասնում են մինչև Ք.ա. 8-րդ դար։

Ներկայացնել,հիմնավորել 5 թագավորների ամենանշանակալի, կարևոր գործողությունները:

  • Համմուրապին Բաբելոնի վեցերորդ թագավորն իշխել է  մ.թ.ա. 1792-1750 թվականներին: Նա մշակել է օրենսդիրք որը եղել է աշխարհի առաջին օրենսգիրքերից մեկը:
  • Ք.ա. XXXI դարում Եգիպտոսում ստեղծվեց միացյալ թագավորություն: Հիմնադիրը Մինա արքան էր: Մայրաքաղաք հռչակվեց Մեմֆիսը
  • Սարդուրի I արքայի (Ք.ա. մոտ 835-825 թթ) Վանա լճի արևելյան ափի վիթխարի ժայռի լանջին Տուշպա մայրաքաղաքը կառուցելը
  • Արգիշտի I — Էրեբունի ամրոցի հիմնադրումը
  • Տիգրան Մեծ — Տիգրանակերտ քաղաքի հիմնադրում, Հայաստանի հարավային սահմանը հասցրեց մինչև Պարսից ծոց
  • Հայոց պատմության երևելի ու փառապանծ գործիչներից է հայոց արքա, Արտաշեսյան հարստության հիմնադիր Արտաշես Ա Բարեպաշտը (մ.թ.ա. 189-160): 

Փաստերով հիմնավորել 5 ամենանշանակալից իրադարձությունները:

  •  Ք. ա. IX դարի կեսերին Նաիրյան երկրների միավորմամբ ստեղծվում էմիասնական պետություն։ Այն գտնվել է Հայկական լեռնաշխարհում ՝ ընդգրկելով Վանա, Ուրմիո և Սևանա լճերի ավազաններն ու դրանց հարակից ընդարձակ տարածքները։ Վանի թագավորության ամրապնդմամբ ամբողջ Հայկական լեռնաշխարհն առաջին անգամ քաղաքականապես միավորվում է։
  • Ռոզետայի քարը գրանոդիորիտից պատրաստված քար է, որի վրա գրված է մ.թ.ա. 196 թվականին Պտղոմեոս V-ի օրոք տրված հրամանագիրը։ Այս հրամանագիրը գրված է երեք գրերով՝ հունարեն, դեմոտիկ և հիերոգլիֆ։Այս քարը ունի շատ կարևոր նշանակություն որովհետև գիտնականները կարող էին կարդալ հին հունարենը և դա եղավ բանալին մյուս երկու գրերի վերծանման համար։ նրանք համեմատելով կարողացան հասկանալ այդ երկու գրերը:
  • Մ.թ.ա. 190 թ. Մագնեսիայի ճակատամարտում հռոմեական բանակը ջախջախում է Անտիոքոս Գ-ի զորքերը: Նման առիթից չօգտվել չէր կարող Մեծ Հայքի կառավարիչ Արտաշես զորավարը, որ անմիջապես ապստամբում է Սելևկյան թագավորության դեմ, իրեն հռչակում Մեծ Հայքի թագավոր, իսկ Հայաստանը` անկախ պետություն:
  • Ամբողջացնելով երկրի սահմանները` Արտաշեսն անցավ երկրում բարեփոխումների իրականացմանը: Նա հողային և վարչական բարեփոխումներ իրականացրեց Հայաստանում: Հստակ նշեց երկրի նահանգների, գավառների սահմանները: Մեծ Հայքը բաժանեց 15 աշխարհների և 120 գավառների:
  • Հռոմում զարգացավ իրավական մտածողությունը՝ հիմնվելով Տասներկու տախտակների օրենքների վրա (Ք.ա. 451 թ.)։ Հռոմեական իրավունքը դարձավ հիմք համաշխարհային իրավագիտության զարգացման համար։ Մինչ օրս շատ օրենքներ և իրավաբանական տերմիններ ծագում են հռոմեական համակարգից։

Ներկայացնել  5 ամենակարևոր հայտնագործությունները:

  • սեպագրի ստեղծումը
  • Համմուրապին Բաբելոնի վեցերորդ թագավորն իշխել է  մ.թ.ա. 1792-1750 թվականներին: Նա մշակել է օրենսդիրք որը եղել է աշխարհի առաջին օրենսգիրքերից մեկը:
  • առաջին սահմանադրությունը որը կազմվել է խեթերի կողմից
  • Հին հռոմեացիների հայտնի հայտնագործություններից էր բետոնը: 
  • Հին Հռոմը մեծ ազդեցություն է ունեցել ժամանակակից աշխարհի վրա։ Թեև Հռոմեական կայսրության ծաղկումից հազարավոր տարիներ են անցել , մենք դեռ կարող ենք դրա ապացույցները տեսնել մեր արվեստի, ճարտարապետության , տեխնիկայի , գրականության , լեզվի և իրավունքի մեջ: Կամուրջներից և մարզադաշտերից մինչև գրքեր և այն բառերը, որոնք մենք ամեն օր լսում ենք, հին հռոմեացիներն իրենց հետքն են թողել մեր աշխարհում:

Տեղադրել բոլոր ամիսների հաշվետվությունները/ սեպտեմբերից մայիս  ամիսների/:

Ուսումնասիրությունները և Նախագծերը

Մեկ էջի սահմանում  մանրամասն ամփոփել՝ ինչ թեմաներ ենք ուսումնասիրել 

Այս ուսումնական տարում անցանք ոչ միայն հայաստանի մասին պատմություն այլ տարբեր ժողովրդների պատմությունները, ինձ համար թեմաները շատ հետաքրքիր էին:

Մենք սովորել ենք Հայկական լեռնաշխարհի մասին մեր գետերի լճերի մասին, Սովորել ենք նաև մեր պատմության սկզբի մասին ժամանակագրության մասին , սովորեցինք թե ինչ են ասում ավանդությունները, Սովորեցինք նաև որ Շումերական ժամանակների մասին:սովորեցինք թե մարդիկ հնումմ ոնց էին պատկերացնում աշխարհի սկիզբը, ինչ էին մտածում երկնքի և երկրի կառուցվածքի մասին,ինչու համար ստեղծել են առասպելներ և լեգենդներ, սեվորեցինք նաև արեգակի մասին մարդկանց պատկերացումները:Սովորեցինք թե ինչ են ուսումնասիրում հնագետները, ազգագրագետները,դրամագետները, ուսումնասիրեցինք հնագույն քաղաքակրթություններ: Ուսումնասիրեցինք Հայերի ծագման վերաբերյալ հին ու միջին դարերում գրի առնված մի շարք ավանդություններ, Ծանոթացանք Արատտա հնագույն պետությունը Հայաստանում: սովորեցինք հին մարդկանց կրոնական պատկերացումների մասին ինչպիսին են մոգությունը ,ոգեպաշտությունը: սովորեցինք ինչպես Մինա արքան հիմնադրեց պետությունը և մայրաքաղաք հռչակեց Մեմֆիսը, սովորեցինք փարավոնների մասին և ինչ էր նշանակում փարավոն Նաև ուսումնասիրեցինք Ռամզես 2 ի մասին, Բուրգերի , Սֆինքսի գաղտնիքի Քեոփսի բուրգի թվերի մասին: ուսումնասիրեցինք հարթգողի ճանապարհը և ինչպես ուրվագծվեց Ծիր Կաթնի իրական կառուցվածքը, որը նորովի կոչվեց Գալակտիկա։  սովորեցինք Համուրապպիյի օրենսգրքի և նրա կարևորության մասին:

սովորեցինք աշխարհի յոթ հրաշալիքների մասին, ես լսել էի հրաշալիքների մասին բայց իմ համար լրիվ նորություն էր որ կան հին և նոր հրաշալիքներ, գրեցինք նաև թե մեր համար ինչ է հրաշալիքը և ներկայացրեցինք յոթ հրաշալիք դրանից բացի էլ գրեցինք Հայաստանի հրաշալիքների մասին: Սովորեցինք  հին գրականությանն ու ճարտարապետության և քանդակագործության մասին և դրանց ազդեցությունը մեր ներկա կյանքի վրա;

սովորեցինք Վանի թագավորության մասին, երբ և ինչպես ու որտեղ է ստեղծվել այն, սովորեցինք թե ինչ անուններով այն եղել է հայտնի, սովորեցինք երկաթի կարևորութունը այդ դարում և թե երկաթը ինպես է նպաստել թագավորության և թե այն ինչ դեր է ունեցել Երկաթի կիրառումը տարածաշրջանում վճռորոշ դարձավ Վանի թագավորության ի հայտ գալով, որտեղ երկաթն ի սկզբանե լայն կիրառություն ուներ։ Երկաթի հանքեր կային հատկապես երկրի կենտրոնական և արևմտյան հատվածներում։  Սովորեցինք թե Ի՞նչ միջոցներ ձեռնարկեցին Վանի արքաները՝ երկիրը միավորելու, ընդլայնելու և կայունացնելու համար սովորեցինք մեր արքաների ակտիվ նվաճողական քաղաքականության մասին, թե ինչպես Արգիշտի I և Սարդուրի II արքաներին Վանի թագավորությունը վերածեցին տարածաշրջանի ուժեղագույն պետության: սովորեցինք Մուսասիրի նվաճումը Վանի թագավորության համար ամենամեծ կորուստը լինելը, սակայն նվաճումից հետո ետ ոտքի է կանգնում Վանի թագավորությունը և ետ բերում տաճառը:

Սովորեցինք Հունական և հռոմյական քաղաքակրթությունների մասին թե որտեղ և երբ են առաջացել, ինչպես էին կառավարման հիմնական ձևերը հունական պոլիսներում և որ  Ք. ա. 594 թ. Աթենքում կառավարիչ Սոլոնի բարեփոխումների շնորհիվ հաստատվեցին ժողովրդավարական կարգեր , Արքայական դարաշրջանի Հռոմում (Ք. ա. VIII-VI դդ.) հիմնականում ապրում էին երեք ցեղեր` լատիններ, սաբիններ, էտրուսկներ: Նրանց տոհմերի ավագներից կազմվում էր Ծերակույտը՝ Սենատ: Այն քննարկում էր այն բոլոր հարցերը, որոնք հետո պետք է լուծվեին ժողովրդական ժողովում: Բոլոր գործադիր պաշտոնյաները հաշվետու էին ծերակույտի առջև: սովորեցինք տասներկու տախտակների մասին որոնց վրա գրվել էին հռեմի ամենավաղ օրենքները և իմացանք դրանց կարևորության մասին: Ուսումնասիրեցինք նաև հռոմի աստվածները  Շատ հռոմեական աստվածներ նույնացվել են հունական աստվածների հետ՝ փոխառելով նրանց պատմությունները, հատկությունները, նույնիսկ կերպարները։  Սովորեցինք նաև Հունաստանի մասինև նրա մշակույթի ազդեցությունը Հռոմեական մշակույթի վրա, սովորեցինք Հունաստանի ճարտարապետության մասին ուսումնասիրեցինք նաև  տարբերությունները հունական և հռոմեական բանակի կազմակերպման և ռազմավարության մեջ։

Հայոց պատմության երևելի ու փառապանծ գործիչներից է հայոց արքա, Արտաշեսյան հարստության հիմնադիր Արտաշես Ա Բարեպաշտի (մ.թ.ա. 189-160) մասին էլ ենք սովորել, թե նա ինչպես դարձավ թագավոր, թե Ի՞նչ կարգավիճակում էր հայտնվել Հայաստանը մ.թ.ա. 200 թ․-ին: սովորեցինք նաև որ Արտաշես Առաջինը Հայաստանում սկիզբ դրեց նոր թագավորական` Արտաշեսյան հարստության (մ.թ.ա. 190-1), որին վիճակված էր հզորագույնը լինել հայոց ողջ պատմության ընթացքում: Սովորեցինք նաև որ Տիգրան Բ Մեծը Արտաշեսի թոռն էր:Արտաշեսի կիսատ գործը հետագայում ավարտին հասցրեց թոռը` Տիգրան Բ Մեծը (մ.թ.ա. 95-55), սովորեցինք բոլոր այն բարեփոխումների մասին որ Արտաշեսը կատարել է

Գնահատիր ինքդ քեզ՝ հիմնավորելով:

Ես այս տարվա իմ աշխատանքը գնահատում եմ շատ լավ որովհետև շատ հետաքրքրությամբ էի սովորում թեմաները և քննարկում էի իմ ծնողների հետ

Գնահատում է ծնողը՝ հիմնավորելով:

գնահատում է մայրիկս

Շատ ուրախ եմ որ այս տարվա պատմության դասի բոլոր թեմաները այնքան հետաքրքիր և ուսուցանող էին որ Վաղարշակը շատ մեծ հետաքրքրությամբ և սիրով կատարել է բոլոր առաջադրանքները դրա համար էլ ինձ համար իր աշխատանքը շատ լավ եմ գնահատում:

Posted in english 6-9

English in mind page 32, 33, 34, 35

page 32

people go to friends house…………..Hogmanay……

people eat special food……………Burns nights……….

people dance and do athletics……….Highland games……………..

page 33

1-at 2-on 3-in 4-in

My birthday is in December.

My brother’s birthday is in July.

I usually get up at 9 am but on Sunday i get up at 10 am.

I hardly ever go to cinema.

page 34

e-1, f-2, c-3, a-4, g-5, i-6, h-7, j-8, d-9, b-10, k-11, l-12

page 35

man wants the black trainers in 42 size, and the woman wants the green shirt in large size.

we use can i while asking for permission to do something.

can i try them on, can i try on medium.

1-can i 2-you can’t 3-can 4-you can

1 girl-can i ride your bike boy-no you can’t because your’e wearing high heels

2 girl-can i try these shoes assistant-of course you can .

3 son-dad can i take this ice cream dad-of course you can son-woo hoo dad-why are you so happy that’s just an ice cream son-because i like ice cream so much.

4 girl-can i switch the channel sister-no you can’t because i am watching it.

we use one if it’s one thing, and we use ones if we are talking about 2 or more of the same things.

Posted in մայրենի 6-9

Հայկ և Բել

Առաջադրանքներ:
1. Գտիր ընդգծված բառերի բացատրությունը:

  • երևելի,-Նշանավոր
  • դյուցազուն,- քաջազն
  • խրոխտանալ,-Խիզախել
  • սփռվել,-Տարածվել
  • սուրհանդակ,-բանբեր
  • հորձանք,-Հեղեղ
  • ուշիմ,-Նրբամիտ
  • գլխանոց,-գլխադիր
  • երկսայր,-երկսայրի
  • զարհուրել,-վախենալ
  • շեշտակի,-ուժգին
  • դաստակերտ-Կալվածատուն

2. Գտիր վայելչակազմ, թիկնավետ, մտմտալ, ոսոխ, հրոսակ, հոծ, քաջագործություն, ժողովել բառերի հոմանիշները:

  • վայելչակազմ,-նրբակազմ
  • թիկնավետ, -թիկնալի
  • մտմտալ, -Մտածել
  • ոսոխ, -Հակառակորդ
  • հրոսակ, -ասպատակ
  • հոծ, -Խիտ
  • քաջագործություն, -Սխրագործություն
  • ժողովել -Հավաքել

3. Գտիր հպարտ, հաստ, ցուրտ, յուրային բառերի հականիշները:

  • հպարտ,- խոնարհ
  • հաստ, -բարակ
  • ցուրտ, -տաք
  • յուրային-օտար

4. Տեքստում գտիր Հայկին և Բելին բնութագրող հատվածները, համեմատիր դրանք: Հայկը… վայելչակազմ էր, թիկնավետ, գեղագանգուր մազերով, վառվռուն աչքերով, հաստ բազուկներով իսկ բելը Տիտանյան էր: Միակ տարբերությունն այն է որ Հայկը խորամանկ էր:

5.Օր բառով հնարավորինս շատ նոր բառեր կազմիր: Օրացույց, կեսօր, օրական, ամենօր, օրեցօր, օրագիր:

Posted in մայրենի 6-9

Քերականություն

1ՙՓակագծում տրված գոյականները գրի´ր եզակի կամ հոգնակի ձևով (պահանջվող ձևն ինչպե՞ս գտար):

(Տղա-տղան) համարձակ առաջ եկավ: (Օր-օրերն) ամառանոցում արագ ու հետաքրքիր են անցնում: Ծովափի ժայռերին թառել են սպիտակ (թռչուն-թռչունները): (Ոստիկան-ոստիկանները) այդ տանը մի իսկական գա­զանանոց հայտնաբերեցին: (Մարդ-մարդիկ) կարող են հիսուն ձևով «այո» ասել, բայց այդ բառի գրության միայն մեկ (ձև-ձև) կա: Այդ լճի (ջուր-ջուրը) երբեք չի սառչում: Մաքուր անձրևից դեռ թաց (փողոց-փողոցը) դատարկ էր: Հավանաբար (մարդ-մարդիկ) քնած էին:

2. Փակագծում տրված բայերր գրի՛ր եզակի կամ հոգնակի ձևով:

Փղի համար կնճիթը  շատ կարևոր (Է, են): Նա դրանով , են) ուտում ու խմում: Ձագը մոր ետևից  վազում (է, են)՝ կնճիթով նրա պոչը բռնած: Փիղ ծնողները կնճիթով  «ապտակում» (է, են ) չարաճճի ձագուկին, որր սովորաբար  փпքր  ավտոբուսի չափ (է, են) լինում:

Երբ փիղն ընկնում(է, են) փոսը կամ խճճվում թակարդում, մյուս փղերը մեկնում(է, են) կնճիթներն ու նրան օգնում (է, են): Փիղն առանց կնճիթի (չի, չեն) կարող ապրել, բայց աֆրիկական սավաննաներում հանդիպել (է, են) կնճիթից զրկված փղեր: Նշանակում է՝ ընկերներն (է, են) կերակրել: Փղերն իրենց վիրավոր կամ հիվանդ ընկերոջը (չի, չեն) լքում:

Վաղուց ի վեր Հնդկաստանում փիղն ու մարդը բարեկամություն (է, են) անում: Խելացի ու հասկացող կենդանիները ոչ միայն ծանր աշխատանք (է, են )անում ու  կատարում մարդկանց հանձնարարությունները, այլև որպես հոգատար դայակներ խնամում (է, են) երեխաներին: Պապը, հայրն ու թոռը կարող (է,են) նույն փղի «սաները» լինել, չէ՞ որ փղերը երկար (է, են) ապրում՝ յոթանասունից ութսուն տարի:

3. Տրված հետևություններից ո՞րն Է (որո՞նք են) տեքստին համապատասխանում: Ընտրությունդ պատճաոաբանի´ր:

Մի տղա սենյակում թռչկոտում Էր: Ծունկը սեղանին դիպավ  ու ցավեց: Տղան բարկացած ճչաց,

— Զզվելի´ սեղան:

Նույն օրը տղայի հայրը նրան խոստացել Էր հետաքրքիր նկարներով ամսագիր բերել, բայց մոռացել Էր: Ու տղան լաց եղավ: Հայրը բարկացած գոռաց.

— Զզվելի´ տղա:

Ոչ մեկը չնկատեց, թե սեղանն ինչքա՜ն գոհ Էր:

Հետևություն՝

1.    Երբ անմեղ մարդուն մեղադրում, նեղացնում են, այդ մեղադրանքն ինչ-որ ձևով վերադառնում Է մեղադրողին: Ես ընտրեցի այս մեկը որոհհետև համապատասխանում էր հեքիաթին

2.    Ամեն մարդ պիտի իր պարտականությունները կատա­րի՝ առանց ուրիշներին նեղացնելու:

3.    Մարդու բախտը որ չի բերում, բոլորը նրան նեղացնում են ու հետն Էլ հենց նրան են մեղադրում, եթե ինչ-որ բան այնպես չի լինում:

4.    Եթե մարդ ինչ-որ մեկի հանդեպ իրեն մեղավոր Է զգում, նրա համար այդ մեկի արցունքները հանդուրժելը ավելի դժվար Է:

5.    Մարդը մարդու հետ երբեմն իրի նման Է վարվում:

6.    Մարդը իրերի հետ էլ պիտի զգույշ վարվի: Գուցե նրանք էլ են ցավ զգում անարդար վերաբերմունքից:

7.    Կամակորությունը մարդու ամենավատ գծերից Է: Դրան դիմանալը շատ դժվար է:

4. Փակագծերում տրված բայերր գրի´ր պահանջված ձևով:

Ծարավ ագռավը թռավ կճուճի մոտ ջուր խմելու: Կտուցը ջրին որ չհասավ, (փորձել-փորձեց) կճուճը թեքել: Բայց կճուճն ամուր կանգնել էր տեղում, ու ագռավը թեքել չկարողացավ: Նա մի քիչ (մտածել-մտածեց)ու մանր քարեր (լցնել-լցրեց) կճուճի մեջ: Ջուրը (բարձրանալ-բարձրացավ), (հասնել-հասավ)կճուճի բերանին: Ու ագռավը հագեցրեց ծարավը:

Posted in բնագիտություն 6-9

Օրգանիզմ և միջավայր:Մայիսի 19-23

Պատասխանել հարցերին.

  1. Որո՞նք են կենդանի օրգանիզմների կենսամիջավայրերը:Կենդանի օրգանիզմները բնակվում են մեզ շրջապատող բնության որոշակի միջավայրերում: Բնակության համար պիտանի միջավայրեր են ծառայում ջուրը, օդը, ցամաքը, հողը, այլ կենդանի օրգանիզմները:
  2. Ո՞րն է կոչվում օրգանիզմի բնակության վայր: Կենսամիջավայրի այն որոշակի տարածքը, որտեղ բնակվում է կենդանի օրգանիզմը, կոչվում է բնակության վայր։
  3. Ի՞նչ խմբերի են բաժանվում էկոլոգիական գործոնները:Շրջակա միջավայրի գործոնները, որոնցից կախված է կենդանի օրգանիզմների կյանքը, կոչվում են միջավայրի գործոններ կամ էկոլոգիական գործոններ:Տարբերում են էկոլոգիական գործոնների երեք խումբ՝1. անկենդան գործոններ2. կենսական գործոններ3. մարդածին գործոններ
  4. Էկոլոգիական ի՞նչ գործոններ գիտեք:Բնության անկենդան գործոններ: Դրանցից են` լույսը, ջերմաստիճանը, ջուրը կամ խոնավությունը, քամին, հողի աղային կազմը և այլն Բնության կենսական գործոններ Օրինակ` կենդանիները սնվում են բույսերի սինթեզած օրգանական նյութերով, իսկ բույսերը չեն գոյատևի առանց փոշոտող միջատների: Մարդածին գործոններ: Մարդու ակտիվ գործունեության շնորհիվ բնությունը փոփոխվում է: Արդյունքում փոխվում են օրգանիզմների բնակեցման վայրերը
  5. Ի՞նչ նշանակություն ունի լույսը կենդանի օրգանիզմների համար:Լույսը օրգանիզմների հիմնական ազդանշանն է: Ցերեկվա տևողությունից է կախված կենդանիների վարքը և բույսերում ընթացող փոփոխությունները.
    · բույսերի ծաղկումը, պտուղների ու սերմերի հասունացումը,
    . չվող թռչունների երամներ կազմելը,
    · արջերի մոտ ճարպի կուտակումը և այլն:
  6. Ի՞նչ կլինի, եթե գիշատչ կենդանիները վերանան Երկրի երեսից: բուսակեր օրգանիզմների թվաքանակը ավելանալու է և խախտվելու է բնության պալանսը, լինելու է բույսերի քչություն
  7. Ինչու՞ ցամաքւմ ապրող կենդանիները չեն կարող ապրել ջրում:նրանք չունեն խրիկներ և չեն կարողանում շնչել ջրում, նրանց մարմնի կառուցվածքը տարբերվում է
  8. Ի՞նչ բնական համակեցություններ գիտեք: Համակեցությունները լինում են.Բնական — բնության կողմից հավասարակշռված համակեցություններ: Արհեստական — մարդու կողմից կառավարվող համակեցություններ` այգի, դաշտ, ֆերմա, ջերմոց, ձկնաբուծարան և այլն:
  9. Թվե՛ք էկոհամակարգի երեք հիմնակա բաղադրիչները: Էկոհամակարգի երեք հիմնական բաղադրիչներն են արտադրողները, սպառողները և քայքայողները:.
Posted in մաթեմ 6-9

Տասնորդական կոտորակներ դաս 10, 11

1133-Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.

  • ա) (0,241 – 0,15) ⋅ 100 + (3,72 + 14,25) ⋅ 10=188.8
  • բ) (56,37 – 43,21) ։ 10 – (2,36 – 2,01) ։ 100=1,3195

1134-Կատարե՛ք գումարում.

  • ա) –3,244 + 8,01=4.766
  • գ) 21,21 + (–4,8)= 16,41
  • ե) –0,34 + 7,72=7,38
  • բ) 14,62 + (–0,37)=14,25
  • դ) –5,3 + 1,72=3,58
  • զ) –0,85 + 9,46=8,61

  1. Գտե՛ք 3,385 , 9,428 , 725,11 , 823,12 , 0,93 , 973,14 , 55,675 թվերից
    ամենամեծը։ 973,14

1136-Լուծե՛ք հավասարումը.

  • ա) 2x + 1 = 5, x=2
  • գ) 8x – 1 = 7, x=1
  • ե) 3 + 2x = 18, x=7,5
  • բ) 3x + 1 = 5, x=1 1/3
  • դ) 4x – 2 = 9, x=2 3/4
  • զ) 8 = x + 4։ x=4

1137-Գտե՛ք 20‐ից փոքր բոլոր զույգ թվերի գումարը։ 2+4+6+8+10+12+14+16+18=90

1139-Փակագծե՛ր տեղադրեք այնպես, որ ստացված անհավասարությունը ճիշտ լինի.

  • ա) 18 ։ (2 + 4) + 11 ⋅ 3 < 18 ։ 2 + 4 + 11 ⋅ 3,
  • բ) 2 ⋅ (30 + 20) ⋅ 9 + 10 ⋅ 7 > 2 ⋅ 30 + 20 ⋅ 9 + 10 ⋅ 7։

դաս 11

1148-Կատարե՛ք բազմապատկում.

  • ա) 3,81 ⋅ 2,95 =11.2395
  • դ) 17,32 ⋅ 896,1 =15520,452
  • է) 0,1 ⋅ 0,001=0,0001
  • բ) 16,387 ⋅ 0,29 =4,75223
  • ե) 1,11 ⋅ 0,32 =0,3552
  • ը) 23,57 ⋅ 8,192 =193,08544
  • գ) 0,782 ⋅ 0,55 =0,4301
  • զ) 0,92 ⋅ 10,03 =9,2276
  • թ) 17,17 ⋅ 17,17=294,8089

1150-Կատարե՛ք բազմապատկում.

  • ա) 6,251 ⋅ 7=43,757
  • դ) 14,55 ⋅ 2=29.1
  • է) 7,86 ⋅ 12=94,32
  • բ) 0,302 ⋅ 5=1,51
  • ե) 0,04 ⋅ 85=3,4
  • ը) 12,5 ⋅ 80=1000
  • գ) 18,11 ⋅ 30=543,3
  • զ) 6,37 ⋅ 9=57,33
  • թ) 31,232 ⋅ 25=780,8

1152-Կատարե՛ք բազմապատկում.

  • ա) 12 ⋅ 0,36=4,32
  • դ) 4 ⋅ 2,575=10,3
  • է) 85 ⋅ 18,43=1566,55
  • բ) 200 ⋅ 1,25=250
  • ե) 77 ⋅ 0,98=75,46
  • ը) 9 ⋅ 34,392=309,528
  • գ) 5 ⋅ 66,99=334,95
  • զ) 134 ⋅ 1,73=231,82
  • թ) 236 ⋅ 7,24=1708,64

  1. Ճանապարհորդը 4 ժ քայլել է 5,2 կմ/ժ արագությամբ և 3 ժ՝
    4,8 կմ/ժ արագությամբ։ Որքա՞ն ճանապարհ է նա անցել։ 20,8+14,4=35,2
Posted in բնագիտություն 6-9

Սեպտեմբեր Հոկտեմբեր

Posted in բնագիտություն 6-9

Բազմացում:Անսեռ բազմացում:Սեռական բազմացում:

Կենդանի օրգանիզմների կարևորագույն հատկանիշներից է բազմացումը:

Բազմացման շնորհիվ օրգանիզմը ստեղծում է իր նմանին: Բազմացման արդյունքում ավելանում է օրգանիզմների թվաքանակը: Սակայն ավելի կարևոր է այն, որ բազմացման արդյունքում տվյալ օրգանիզմի հիմնական հատկանիշները մշտապես պահպանվում են, քանի որ միշտ փոխանցվում են սերնդեսերունդ:
Օրգանիզմի կայուն հատկանիշների ամբողջությունը կոչվում է ժառանգական տեղեկատվություն:
Օրգանիզմների թվաքանակի ավելացումը, որի ընթացքում կատարվում է ժառանգական տեղեկատվության փոխանցում սերնդեսերունդ կոչվում է բազմացում:
Բնության մեջ հանդիպում է բազմաբջիջ օրգանիզմների բազմացման երկու եղանակ՝
1. Անսեռ բազմացում
2. Սեռական բազմացում
Անսեռ բազմացում: Ինչպես արդեն գիտենք, բույսն իր վեգետատիվ օրգանների միջոցով, օրինակ` տերևներով, ցողունների կամ արմատների կտրոններով կարող է բազմանալ: Այս դեպքում որոշակի պայմանների առկայությամբ բույսի որևէ վեգետատիվ հատվածից սկսում են աճել բույսի մնացյալ հյուսվածքներն ու օրգանները: Արդյունքում բույսը կրկնապատկվում է` հետևաբար, բազմանում է: Բազմացման այս ձևը կոչվում է անսեռ կամ վեգետատիվ: Բազմացման այս ձևի ժամանակ բազմացմանը մասնակցում է միայն մեկ օրգանիզմ:
Նոր բույսի զարգացումը բուսական վեգետատիվ օրգաններից կոչվում է վեգետատիվ բազմացում:Վեգետատիվ բազմացումը բնորոշ է ծաղկավոր բույսերի հիմնական մեծամասնությանը և որոշ կենդանիների` աղեխորշավոր հիդրային, տափակ որդերին:Մի շարք բույսերին բնորոշ է նաև սպորներով բազմացումը:
Սպորը վեգետատիվ բջիջ է, որը զարգանում է վեգետատիվ հատուկ օրգանում` սպորանգիումում: Հողի մեջ սպորը ծլում է և նրանից սկսում է աճել նոր և ամբողջական բույս:Սպորներով կարող են բազմանալ` մամուռները, պտերները, սնկերը, գետնամուշկերը:
Սեռական բազմացում: Դուք արդեն ծանոթացել եք բույսի գեներատիվ օրգաններին: Դրանք բույսի սեռական բազմացումը ապահովող և դրա արդյունքում առաջացող օրգաններն են:Բույսի սեռական օրգաններում` ծաղիկներում, ձևավորվում են հատուկ, մյուս բջիջներից տարբերվող բջիջներ: Դրանք սեռական բջիջներն են:
Օրգանիզմի սեռական օրգաններում առաջացող բջիջները կոչվում են սեռական բջիջներ կամ գամետներ:Սեռական բջիջները լինում են երկու տեսակի` արական և իգական: Սեռական բազմացման իրականացման համար անհրաժեշտ է արական և իգական սեռական բջիջների միաձուլում:Սեռական բջիջների միաձուլումը կոչվում է բեղմնավորում:Նոր օրգանիզմի առաջացումը բեղմնավորմամբ կոչվում է սեռական բազմացում:Եթե օրգանիզմն ունի և՛ արական, և՛ իգական սեռական բջիջներ, ապա նա կոչվում է հերմաֆրոդիտ (կաղնին, եգիպտացորենը, վարունգը, ձմերուկը):Եթե օրգանիզմն ունի կամ արական, կամ իգական սեռական բջիջներ, ապա նա բաժանասեռ է (բարդին ուռենին, չիչխանը, դափնին):

Կենդանիների գերակշռող մասը բազմանում է սեռական եղանակով:

Անսեռ բազմացման ժամանակ մի բույսից առաջանում է նոր բույսը, որն առանց բացառությունների նույնական է ծնողական ձևի հետ:Սեռական բազմացման ժամանակ նոր առաջացած կենդանին պահպանում է օրգանիզմի հիմնական հատկանիշները, բայց տարբերվում է նրանցից:Այդ պատճառով մենք նման ենք մեր ծնողներին, սակայն նրանց կրկնօրինակումը չենք:Կարելի է կռահել, որ ի տարբերություն անսեռ բազմացման, սեռական բազմացման արդյունքում մեծանում է օրգանիզմների բազմազանությունը: Չէ՞ որ մենք բոլորս ինքնատիպ ենք և տարբերվող:Սեռական բջիջների միաձուլումով առաջանում է նոր օրգանիզմի սաղմը: Այն գտնվում է բույսերի սերմում և դրա գլխավոր մասն է հանդիսանում: Սերմը և սաղմը հուսալիորեն պաշտպանված են` գտնվելով պտղի մեջ:Սերմը արտաքինից պատված է սերմնամաշկով, որը նրան պաշտպանում է անբարենպաստ ազդեցությունից: Կարելի է հեշտությամբ առանձնացնել լոբու սերմերի սերմնամաշկը:Սաղմը ապագա օրգանիզմն է կենդանի, բայց դեռևս չզարգացած վիճակում:Էնդոսպերմը գոյացություն է, որը պարունակում է հարուստ սննդանյութեր, որոնց հաշվին սերմի սաղմը ծլում է հողում: Շաքիլը սերմի ներքին տարածությունը լցնող միավոր է:Սերմի ծլման համար անհրաժեշտ է խոնավությունօդ, +15°C/+20°C ջերմաստիճան : Այդ պայմաններում հողում սերմնամաշկը պատռվում է, էնդոսպերմը սնուցում է սաղմի զարգացումը: Սաղմնային արմատիկից դեպի հողի խորքերը աճում է բույսի արմատը, իսկ սաղմնային ցողունիկից դեպի երկրի մակերևույթ` բույսի ցողունն ու ընձյուղները: Էնդոսպերմի սննդանյութերը բավարարում են մինչև բույսի ինքնուրույն սննդառությունը: